Eko kratka na drodze pożarowej a powierzchnia biologicznie czynna – opinia prawna.
Jak prawo reguluje wymogi odnośnie powierzchni biologicznie czynnej na drogach pożarowych umocnionych kratkami geoSYSTEM? Sprawdź opinię prawną dotyczącą zastosowania eko kratek na drogach pożarowych w kontekście uznania nawierzchni za biologicznie czynną.
Definicja prawna drogi pożarowej
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych, drogę pożarową o utwardzonej nawierzchni, umożliwiającą dojazd pojazdów jednostek ochrony przeciwpożarowej do obiektu budowlanego o każdej porze roku, należy doprowadzić do:
- budynku zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL I lub ZL II;
- budynku należącego do grupy wysokości: średniowysoki, wysoki lub wysokościowy, zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL III, ZL IV lub ZL V;
- budynku zawierającego strefę pożarową produkcyjną lub magazynową oraz do strefy pożarowej poza budynkiem, obejmującej urządzenia technologiczne, plac składowy lub wiatę, jeżeli gęstość obciążenia ogniowego wymienionych stref pożarowych przekracza 500 MJ/m2 i zachodzi co najmniej jeden z warunków:
– powierzchnia strefy pożarowej przekracza 1.000 m2,
– występuje pomieszczenie zagrożone wybuchem;
– budynku zawierającego strefę pożarową produkcyjną lub magazynową o gęstości obciążenia ogniowego poniżej 500 MJ/m2 o powierzchni przekraczającej 20.000 m2; - budynku niskiego:
– zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL III o powierzchni przekraczającej 1.000 m2, obejmującą kondygnację nadziemną inną niż pierwsza, lub
– zawierającego strefę pożarową zakwalifikowaną do kategorii zagrożenia ludzi ZL V i mającego ponad 50 miejsc noclegowych;
– obiektu budowlanego innego niż budynek, przeznaczonego do użyteczności publicznej lub zamieszkania zbiorowego, w którym przewiduje się możliwość jednoczesnego przebywania w strefie pożarowej ponad 50 osób;
– stanowiska czerpania wody do celów przeciwpożarowych.
Droga pożarowa powinna zapewniać przejazd bez cofania lub powinna być zakończona placem manewrowym o wymiarach 20 m x 20 m, względnie można przewidzieć inne rozwiązania umożliwiające zawrócenie pojazdu. Dopuszcza się wykonanie odcinka drogi pożarowej o długości nie większej niż 15 m, z którego wyjazd jest możliwy jedynie przez cofanie pojazdu. Najmniejszy promień zewnętrznego łuku drogi pożarowej nie może wynosić mniej niż 11 m. Minimalna szerokość drogi pożarowej powinna wynosić co najmniej 4 m, a jej nachylenie podłużne nie może przekraczać 5 %. W obrębie miasta oraz na terenie działki, droga pożarowa powinna umożliwiać przejazd pojazdów o nacisku osi na nawierzchnię jezdni co najmniej 100 kN, a jej minimalna szerokość w miejscach innych niż wymienione w ust. 1 nie może być mniejsza niż 3,5 m. Na terenach innych niż wymienione droga pożarowa powinna umożliwiać przejazd pojazdów o nacisku osi na nawierzchnię jezdni co najmniej 50 kN, a jej minimalna szerokość w miejscach innych niż wymienione w ust. 1 nie może być mniejsza niż 3 m.
Droga pożarowa jako teren biologicznie czynny – wymagania, jakie musi spełniać trawiasta droga pożarowa, aby mogła zostać uznana za teren biologicznie czynny.
Zgodnie z dyspozycją przepisu § 3 pkt 22 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury, w brzmieniu po dniu 1 stycznia 2018 roku, w którym wprowadzono legalną definicję pojęcia „terenu biologicznie czynnego”, należy wskazać, iż przez teren ten należy rozumieć: „teren o nawierzchni urządzonej w sposób zapewniający naturalną wegetację roślin i retencję wód opadowych, a także 50% powierzchni tarasów i stropodachów z taką nawierzchnią oraz innych powierzchni zapewniających naturalną wegetację roślin, o powierzchni nie mniejszej niż 10 m2, oraz wodę powierzchniową na tym terenie;”.
Podkreślenia wymaga, że literalna wykładnia ww. przepisu § 3 pkt 22 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury prowadzi do wniosku, że dla ustalenia, czy teren stanowi powierzchnię biologicznie czynną, konieczne jest jedynie dokonanie oceny, czy powierzchnia, jaka została zaliczona do powierzchni biologicznej czynnej, spełnia warunek zapewnienia naturalnej wegetacji roślin. Co za tym idzie, na podstawie ww. przepisu, brak jest podstaw do wskazywania dodatkowych warunków stanowiących podstawę takiej oceny – szczególnie oceny z uwagi na sposób użytkowania danego terenu. Jeżeli zatem dana powierzchnia została urządzona w sposób, który zapewnia naturalną wegetację roślin, to niezależnie od sposobu jej użytkowania, winna ona zostać zaliczona do powierzchni biologicznej czynnej.
Także w orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że dopuszczalne jest urządzenie powierzchni biologicznie czynnej także na terenach przeznaczonych w ramach zagospodarowania działki na miejsca postojowe, czy drogi dojazdowe (dojazdy manewrowe) lub drogi pożarowe, w sytuacji, gdy wyłożone są one tzw. eko kratką. Istotne jest jednak zapewnienie możliwości cyrkulacji wody w naturalnych warstwach urządzonego terenu (drogi pożarowej), w szczególności, że gwarantują możliwość zachowania tego terenu w sposób zapewniający naturalną wegetację roślin.
Zastosowanie kraty umożliwić musi więc „naturalną wegetację”, z uwzględnieniem nacisku kół pojazdu na materiał kraty, a nie na nawierzchnię trawiastą. Podłoże przygotowane do ułożenia kraty powinno zapewniać nie tylko infiltrację wody oraz przerastanie korzeni (żadna z warstw nie może być nieprzepuszczalna), ale również musi spełniać wymogi obciążeniowe dla drogi przeciwpożarowej.
Podsumowując:
- zgodnie z literalną wykładnią przepisu §3 pkt 22 Rozporządzenia, jeżeli powierzchnia została urządzona w sposób, który zapewnia naturalną wegetację roślin, to niezależnie od sposobu jej użytkowania, winna ona zostać zaliczona do powierzchni biologicznej czynnej,
- dla oceny, czy teren pokryty „eko kratą geoSYSTEM” można uznać za powierzchnię biologicznie czynną, kluczowe znaczenie ma rodzaj materiału, z którego wykonano podbudowę kraty oraz jej warstw – ocena ta jest uzależniona od faktu, czy materiał ten cechuje się przepuszczalnością, która umożliwia naturalną cyrkulację wody, a co za tym idzie, naturalną wegetację roślin poprzez zapewnienie przenikania ziemi, wody oraz promieni słonecznych, jak również, po dniu 1 stycznia 2018 roku, konieczne jest spełnienie dodatkowego warunku do uznania terenu za biologicznie czynny – zapewnienia naturalnej retencji wód opadowych – ta także uzależniona jest od rodzaju materiału, z którego wykonano podbudowę kraty, jej warstw, a nadto usytuowania danego terenu (tego, czy jest on równy czy pochyły),
- „eko kraty geoSYSTEM” są montowane przy wykorzystaniu w warstwie dolnej mieszanki kruszywa łamanego frakcja 0-31,5 mm (na poziomie od 10 cm do 55 cm) oraz w warstwie górnej piasku podsypkowego (3-5 cm), przy współczynniku spływu przy zastosowaniu powyższego wypełnienia dla równej powierzchni wynosi 0,18-0,27, zatem są to parametry umożliwiające uznanie tego terenu za teren biologicznie czynny, zarówno w rozumieniu tego terminu przed dniem 1 stycznia 2018 roku, jak i po zmianie, która weszła w życie z tym dniem,
- zastosowanie eko kraty jest rozwiązaniem pozwalającym na podwyższenie udziału terenów biologicznie czynnych, np. do wykonania podjazdów do garaży, części zewnętrznych miejsc postojowych dla samochodów bądź fragmentów terenu zapewniającego podjazd do budynków dla straży pożarnej (dróg pożarowych), bowiem wykorzystuje się materiały wodoprzepuszczalne przerośnięte trawą lub innymi roślinami,
- montowanie „eko krat geoSYSTEM” zwłaszcza przez użycie materiałów wodoprzepuszczalnych do wykonania podbudowy (co także należy wskazać organom) lub dróg dojazdowych, w tym drogi pożarowej, a także z uwzględnieniem niskiego współczynnika spływu użytych materiałów, może przemawiać za uznaniem terenu pokrytego owymi kratami za teren czynny biologicznie w rozumieniu § 3 pkt 22 Rozporządzenia zarówno przed dniem 1 stycznia 2018 roku, jak i po tym dniu, albowiem tak przygotowany teren spełnia warunki naturalnej wegetacji roślin,
- trawnik urządzony na drodze dojazdowej czy też miejscach postojowych, z zastrzeżeniem warunków, wskazanych powyżej, wykonany przy użyciu eko kraty, stanowi powierzchnię biologicznie czynną
Opinia prawna przygotowana przez adwokat Marcin Piekarski, kancelaria GWP
